Rys historyczny
Dzieje parafii Łambinowice nieodłącznie związane są z losami miejscowości Łambinowice oraz okolicznych wiosek, które powstawały i kształtowały się na przestrzeni wieków. Jak wiadomo, Śląsk znalazł się w granicach tworzonego przez Piastów państwa polskiego w końcu X wieku. Dokonało się to za panowania pierwszego historycznego władcy polskiego, Mieszka I, prawdopodobnie między rokiem 985 a 990.
Znaczna część ziemi Śląskiej, była wówczas pokryta lasami i słabo zaludniona. Nie zaludniona prawie zupełnie była tak zwana przesieka śląska, było to pasmo puszcz biegnących od Gór Sowich łukiem wzdłuż prawego brzegu Nysy Kłodzkiej do okolic Namysłowa i Byczyny. Nie wiadomo, jakie było przeznaczenie tej przesieki, bowiem jeszcze w wieku XIII nie wolno było w niej zakładać osad.
Niestety, nie można ustalić dokładnej daty założenia Łambinowic, ponieważ niewiele ówczesnych dokumentów zachowało się do naszych czasów.
Większość wiosek i parafii należących do Starego Biskupstwa Nyskiego, prawdopodobnie powstało w pierwszej połowie XIII wieku. Łambinowice powstały podczas działań kolonizacyjnych ówczesnych biskupów, zapewne za czasów biskupa Thomasa I (1232-1268). Miejscowość ta była wtedy ostatnią wioską biskupstwa w kierunku północno-wschodnim najdalej położoną od Nysy. Natomiast sąsiednie miejscowości Wierzbie, Sowin, Goszczowice, Klucznik należały już do Księstwa Opolskiego. Cała okolica z prawej strony rzeki Nysy Kłodzkiej, nie należała pierwotnie do właściwej ziemi nyskiej, lecz tworzyła wspomnianą już przesiekę śląską.
Najstarszy znany dokument, w którym jest mowa o Łambinowicach nosi datę 23 kwietnia 1273 roku. Dotyczy on odwołania darowizny posiadłości przez ówczesnego właściciela, niejakiego Rycerza Johana zwanego Zaya.
Przypuszcza się jednak, iż Łambinowice mogły być założone dobrych kilka lat przed 1273 rokiem. Wynika to częściowo z treści owego dokumentu, a także z faktu, iż zakładane wówczas wsie nie zawsze stawały się równocześnie parafiami. Często bywało tak, że najpierw założono wieś wybudowano kościół, a dopiero po kilku lub kilkunastu latach przydzielony został ksiądz, który pełnił funkcję proboszcza.
Kolejne lakoniczne dokumenty dotyczące naszej miejscowości informują o kupnie, sprzedaży bądź zastawie dóbr przez właścicieli. Pochodzą m. in. ze spisu włości biskupich oraz wiosek płacących daninę spisanych około 1315 roku na polecenie biskupa Henryka z Wierzbna. W tej notatce wykazany jest kościół w Łambinowicach, młyn z dwoma kołami oraz gospoda. W roku 1335 w rejestrze nuncjusza Galbarda wzmiankowany był kościół w księstwie nyskim w Łambinowicach, ówczesna nazwa brzmiała Villa Lamberti. Niestety nie można ustalić dokładnej daty wybudowania kościoła jak i powstania parafii Łambinowice. Zapewne działo się to pomiędzy rokiem 1237 a 1273. Tezę tę potwierdzają dwa ocalałe dokumenty. Piewszy datowany na 15 kwietnia 1237 roku mówi o przekazaniu wójtowi Petrowi z Nysy dużych połaci ziemi leżących na północnej granicy Księstwa Nyskiego, z przeznaczeniem pod osadnictwo. Drugim jest wspomniany już dokument Rycerza Johana z 1273 roku. W tym okresie został wybudowany drewniany kościół pod wezwaniem Św. Jana Chrzciciela, a prawdopodobnie pierwszym proboszczem parafii Łambinowice, jak wynika z dokumentu Rycerza Johana, został ksiądz Fulko.
W dokumentach z tamtych czasów mało jest informacji dotyczących samego kościoła i parafii, można jednak ustalić pewne fakty dotyczące właścicieli Łambinowic.
Z zachowanych dokumentów wynika, że w styczniu 1371 roku w posiadaniu naszej miejscowości był Jakub z Lambinovitz, natomiast w roku 1404 jako właściciel Łambinowic i Szadurczyc występuje Mikołaj de Lemlensdorff. W 1433 roku właścicielem i patronem kościoła był Antoni Lonbynowski. W międzyczasie, w 1373 roku ufundowano Ołtarz Maryjny dla kościoła w Łambinowicach. Pomiędzy rokiem 1468 a 1524 pojawia się Georg Tschammer vel Lambinowski. Z dokumentu z 4 września 1561 roku dowiadujemy się, że właścicielem Łambinowic od kilku lat był Zygmunt Kittlitz z Kietlic koło Głubczyc, który zakupił wieś od Jerzego Tschammera (Czamora). Z kolei w roku 1579 jako dziedzic i właściciel wsi występuje Optitz von Löben.
Łambinowice przypuszczalnie lokowane były na prawie niemieckim. Stąd też niemieckie nazwy spotykane w tekstach źródłowych, np. 1273-Lambinowicz, około 1315-Lambinowitz, 1371-Leminsdorf, 1405-Lembensdorf, 1473-Lamsdorf, 1479-Lemelinsdorf, około 1561-Lembsdorf. Istnieją jednak notatki świadczące o polskości zamieszkujących tu ludzi, którzy nie poddawali się silnej presji germanizacyjnej.
Od roku 1623 pojawiają się pierwsze wiadomości o stanie kościoła i plebani oraz dane dotyczące kolejności proboszczów. Tak więc 9 września 1623 roku proboszcz Tomasz Weis skarży się, że „w domu plebani z powodu złego stanu dachu wszędzie zacieka i dlatego powstało wiele szkód na zapasach zboża, książkach oraz innym sprzęcie domowym. Także w kościele wszędzie zacieka”. Prawdopodobnie chodzi tu o pierwotny kościół wybudowany z belek i gliny pomiędzy 1237 a 1273 rokiem, który musiał być w bardzo złym stanie. Miał być remontowany w 1629 roku ale chyba nie dotrwał do następnego remontu, gdyż niedługo potem został spalony. Taki sam los spotkał całą miejscowość, która została splondrowana i spalona przypuszczalnie w roku 1630 lub 1632, a ówczesny proboszcz Łambinowic Jan Sebestian Głos ostatnie lata swojego życia spędził w Bielicach gdzie został pogrzebany.
Był to bardzo trudny okres w historii tych ziem. Zamieszki religijne , wojna trzydziestoletnia, i trzy wojny śląskie poczyniły wiele zniszczeń nie tylko w Łambinowicach ale i w okolicy. Niektóre wioski zniknęły z powierzchni ziemi, zaś z tych, które przetrwały i istnieją do dziś to właśnie Łambinowice były najbardziej dotknięte, gdyż cała wioska była spalona i rozrabowana.
Prawdopodobnie wtedy powstała wioska Okopy, która przynależy dziś do parafii. Jej ówczesna nazwa brzmiała Kalteka. Najstarszą wiadomość o Okopach można znaleźć w księdze chrztu w Bielicach, w której 5 stycznia 1648 roku niejaki Adam Ridel z Kaldecke ochrzcił dziecko. Możliwe, że podczas odbudowy Łambinowic właściciel prawdopodobnie hrabia Fryderyk Strachwitz zbudował poza wioską specjalny dziedziniec i stopniowo założył tam kilka ogrodnictw.
Po tragicznych wydarzeniach z pierwszej połowy XVII wieku, po ograbieniu i spaleniu parafia Łambinowice znikła z rejestrów na dwieście dwadzieścia lat, miejscowość w tym okresie pozbawiona była własnego proboszcza.
Po śmierci ostatniego proboszcza (Jana Sebestiana Głosa) Łambinowice zostały przyłączone do parafii Bielice, gdyż tamtejszy proboszcz, Grzegorz Seidel nazywał siebie „ustanowionym proboszczem w Bielicach i Łambinowicach”. Niedługo potem przeniesiono go do Niemodlina a jego następca Andelius starał się znaleźć na stałe nowego proboszcza dla Łambinowic, a przynajmniej odbudować kościół, co nastąpiło w 1654 roku. Ów drewniany kościół pod wezwaniem św. Marii Magdaleny zbudowano z poziomo leżących belek, od środka wybielany był wapnem, a dach pokryto gontem. Miał długość 21 metrów i 10 metrów szerokości. Od strony północnej była zakrystia a od południowej kruchta. Drewniany kościółek przetrwał aż do rozbiórki w 1873 roku. Prawdopodobnie nieco wcześniej wybudowano dzwonnicę, bowiem w 1651 roku w Gałążczycach koło Grodkowa było napisane, że skoro tamtejszy kościół jest zburzony to z tego powodu przeniesiono jeden dzwon do Łambinowic pod warunkiem zwrotu.
Wyposażenie kościoła było bardzo ubogie, co świadczy o wielkiej biedzie mieszkańców miejscowości. Na głównym ołtarzu znajdowało się Tabernakulum oraz figury Najświętszej Maryi Panny i Świętej Marii Magdaleny patronki kościoła, a przed nim stała chrzcielnica z cyny. Ambona i boczne ołtarze wykonane były z drewna. Jak długo Łambinowice przyłączone były do Bielic dziś trudno dokładnie ustalić, prawdopodobnie był to okres od 1644-1654 roku. W notatce z wizytacji z roku 1666 napisano, że parafia jest już połączona z Korfantowem. Tamtejszy proboszcz miał co dwa tygodnie odprawiać tu Mszę Świętą lecz często zaniedbywał ten obowiązek z czego mieszkańcy byli niezadowoleni. Przy okazji wizytacji napisano iż właścicielem majątku i wsi od 1664 roku był porucznik Taffo, o którym wspomniano również w 1678 roku.
Około roku 1669 parafia Łambinowice przyłączona została do Przechoda, gdzie proboszczem najpierw był Jan Jurovis, a od 1670 do 1700 roku Paweł Czorwonka. W 1701 roku następuje zmiana parafii. Łambinowice zostają przyłączone do Grabina, a pierwszym wspólnym proboszczem był Grzegorz Maksymilian Beer.
Przy okazji wizytacji w 1706 roku dowiadujemy się, że na wieży kościelnej było aż 3 dzwony. Jeden z nich do dziś jest w użyciu w Bielicach, nosi on napis „S. Maria Magdalena ora pronobis. Lamsdorff 1688. Henricus Reichel Gus mich in Neis”.
W 1722 roku w Łambinowicach została odbudowana plebania, koszt budowy pokryła gmina. Niedługo potem postawiono także stodołę i dwie stajnie.
W 1739 roku, za czasów proboszcza Jana Arnig kościół otrzymał nowe organy. Zbudował je Sebastian Stadinger, organomistrz z Landeki. Prawdopodobnie były to pierwsze organy po odbudowie kościoła, ponieważ wcześniej nie było o nich żadnej wzmianki, a w 1722 roku wyraźnie napisano, że chór funkcjonował bez organów. Koszt budowy organów wraz z przetransportowaniem ich z Nysy wynosił 60 guldenów. Służyły one do roku 1873, kiedy to został rozebrany stary kościół.
Długi okres przynależności do sąsiednich parafii nie był korzystny dla łambinowickiej wspólnoty. Często zmieniający się ówcześni właściciele okolicznych włości z reguły nie mieszkali na miejscu bądź mieszkali bardzo krótko przez co nie interesowali się sprawami tutejszego kościoła.
Przełomowy okazał się rok 1839, kiedy to majątki Łambinowice i Okopy (Kaltecke) zostały nabyte przez ówczesnego sędziego Józefa Kutsche. Pochodził on z rodziny, która w Łambinowicach mieszkała już w 1722 roku. W 1841 roku rozpoczął budowę nowej plebani, która funkcjonuje do dziś. Dzięki jego staraniom Łambinowice ponownie stały się odrębną parafią. 9 listopada 1857 roku biskup Henryk ogłosił naszą parafię samodzielną i mianował proboszczem bratanka Józefa Kutsche, Karola.
27 lipca 1866 roku zmarł Józef Kutsche. Najważniejszym dziełem jego bratanka, proboszcza Karola Kutsche była budowa nowego kościoła. Wybudowano go w stylu neogotyckim z cegły klinkierówki, według projektu architekta Heidenreicha z Kopic. Część kosztów pokryto ze sprzedaży drewna pochodzącego z rozebranego starego kościoła, część z kolekty diecezjalnej oraz z dobrowolnych składek i datków. Jednak główną część kosztów pokrył patron. Na okres budowy właściciel majątku udostępnił stary zamek, który służył jako kościół awaryjny. Wiosną 1873 roku rozebrano stary kościół i od razu rozpoczęto budowę nowego, który 22 listopada 1874 roku został poświęcony.
25 czerwca 1884 roku po krótkiej chorobie zmarł proboszcz Karol Kutsche. Pochowano go naprzeciw bocznego wejścia do kościoła. Jego następcą został Franz Thomas, który odszedł 26 kwietnia 1901 roku przeżywszy 62 lata. Został on pochowany obok swojego poprzednika, przy bocznym wejściu.
Ostatnim proboszczem w Łambinowicach przed zakończeniem II wojny światowej był ks. Alois Thomas, który objął parafię w 1908 roku a zmarł w 1944 roku.
/opracował Andrzej Kizyma/